وبلاگ هــم انــدیشـی دینــی

بسم الله الرحمن الرحیم

بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه فرمایید.

خطبه­ی 222 از نهج البلاغه­ی امیرالمؤمنین (علیه­السلام) / قسمت دوم

حضرت بعد از آیه­ی شریفه کلمات نورانی ذیل را مطرح می­فرمایند:    

إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى (همانا خدای سبحان و بزرگ) جَعَلَ الذِّکْرَ جِلاءً لِلْقُلُوبِ (ذکر را جلا دهنده­ی قلب­ها قرار داد) تَسْمَعُ بِهِ بَعْدَ الْوَقْرَةِ (تا این­که بعد از سنگینی گوش، شنوا شوند) وَ تُبْصِرُ بِهِ بَعْدَ الْعَشْوَةِ (بعد از کم بینی، بینا شوند) وَ تَنْقَادُ بِهِ بَعْدَ الْمُعَانَدَةِ (و بعد از دشمنی، مطیع گردند.)

شرح و توضیح:

جَعَلَ الذِّکْرَ جِلاءً لِلْقُلُوبِ:منظور از ذکر، مطلق ذکر است که شامل تسبیح، تهلیل، تحمید، دعا و تلاوت قرآن می­شود. مداومت با حضور قلب در ذکر خداوند موجب صفای قلب شده و باطن انسان را نورانی خواهد کرد. هر چند که ذکر زبانی بسیار مفید است و یک مؤمن به هیچ وجه از آن بی­نیاز نمی­شود؛ اما این ذکر باید مقدّمه­ای باشد برای باز شدن زبان دل و ورود به حوزه­ی ذکر قلبی. به عبارت دیگر روح ذکر زبانی در ذکر قلبی نفته است. لذا اگر کسی صرفا به ذکر زبانی اکتفا کند و بهره­ای از ذکر قلبی نداشته باشد، استفاده­ی چندانی از این ذکر نخواهد برد.

تَسْمَعُ بِهِ بَعْدَ الْوَقْرَةِ:ذکر موجب می­شود تا قلب انسان آمادگی لازم برای شنیدن کلام الهی را بدست آورده و با تواضع و فروتنی پیام خداوند را از زبان و سیره­ی اولیای معصومینش پذیرا باشد.

اشاره: کسانی که در شنیدن کلام معصومین و اطاعت از آن­ها کوتاهی می­کنند، در واقع بهره­ای از ذکر ندارند. از طرفی ذکری هم که نتیجه­ی آن اطاعت از امام معصوم و اولیای الهی نباشد، ذکر واقعی نبوده و لقلقه­ای بیش نخواهد بود.

تُبْصِرُ بِهِ بَعْدَ الْعَشْوَةِ: یک چهارم اوّل شب را عَشوه گویند. ذکر موجب می­شود تا انسان بصیرت یافته و بتواند امور نادیدنی را درک کند. در این حالت آیات و نشانه­های خدای متعال را درک کرده و با همه­ی وجود به آن­ها یقین دارد.   

تَنْقَادُ بِهِ بَعْدَ الْمُعَانَدَةِ: ذکر موجب می­گردد تا انسان در برابر حق مطیع شده و گردن تواضع و فروتنی فرود آورد.

اشاره: دلی که به یاد خدا نباشد، در برابر حق سرسخت بوده و پذیرای آن نخواهد بود. چنین دلی تیره و تاریک است و گوش کم شنوایی در برابر آن دارد.

از این عبارت­ها معلوم می­شود که قلب انسان قبل از ذکر خداوند، علاوه بر آن­که غبار آلود و زنگار زده است، گوشی سنگین، چشمی کم­سو و رفتاری معاندانه دارد و این ذکر است که قلب را از زنگار غفلت و گناه جلا داده، گوش را شنوا می­کند، نوری بصیرانه به چشم دل می­بخشد و او را از عناد و سرکشی به اطاعت و فرمانبرداری رهنمون می­سازد.

قسمت بعدی: http://andiseh57.parsiblog.com/Posts/274

قسمت قبلی: http://andiseh57.parsiblog.com/Posts/271